Với những thành tựu vượt bậc trong hoạt động sản xuất kinh doanh và đóng góp to lớn cho sự phát triển của đất nước, năm 2020 Công ty TNHH cao su Việt Lào (Cao su Việt Lào) vinh dự được Chủ tịch nước phong tặng danh hiệu Anh hùng Lao động thời kỳ đổi mới. Đây là sự tôn vinh đặc biệt cho đơn vị đầu tiên trong toàn ngành phát triển cao su ở nước ngoài.

Năm 2004, nhóm 19 cán bộ khung của các đơn vị trực thuộc VRG từ Việt Nam nhận nhiệm vụ qua Lào triển khai dự án trồng cao su đã nhanh chóng xây dựng vườn ươm, cây giống để sẵn sàng nhận đất đến đâu, kết hợp khai hoang trồng mới đến đó. Song song đó, nhóm tuyển dụng nhân sự, đào tạo tay nghề cho đội ngũ công nhân người Lào.

Anh Ngô Quyền, Tổng giám đốc Cao su Việt Lào, cho biết: “Thời gian đầu, anh em gặp muôn vàn khó khăn do chưa am hiểu phong tục tập quán. Điều kiện địa lý xa xôi, cơ sở vật chất thiếu thốn, anh em tự làm lán trại tạm bợ để sinh hoạt. Một số ít người không chịu nổi việc xa nhà và gian khổ đã trở về Việt Nam. Thế nhưng, nhiệm vụ đã nhận, đó không chỉ đơn thuần về kinh tế mà còn là nhiệm vụ thắt chặt tình đoàn kết giữa Việt Nam - Lào. Vậy là 10 cán bộ khung còn lại đã nỗ lực rất lớn, khắc phục khó khăn, chủ động tìm hiểu phong tục tập quán, xây dựng tốt mối quan hệ với già làng, trưởng bản và chính quyền địa phương để đẩy nhanh tiến độ đền bù, giải phóng mặt bằng, giao đất và tuyển dụng lao động tại chỗ trồng cao su”.

Nhờ sự quyết liệt trong chỉ đạo thực hiện của ban lãnh đạo công ty, sự hỗ trợ của chính quyền địa phương và niềm tin của người lao động mà Cao su Việt Lào đã tạo nên những kỳ tích trên nước bạn Lào. Từ dự kiến thời gian hoàn thành việc trồng mới 10.000 ha trong 5 năm (2005 - 2010), công ty đã nỗ lực vượt bậc, hoàn thành trồng mới vào năm 2008 (rút ngắn thời gian 2 năm), tỷ lệ cây sống trên 95%, tiết kiệm hàng tỉ đồng cho đất nước.

Năm 2011, dòng vàng trắng đầu tiên của dự án đã chảy trên đất nước bạn. Vậy là bao niềm tin, hy vọng và cả chờ đợi của VRG, của công ty và người lao động, được trả lời bằng thực tiễn. Từ đó đến nay mỗi năm công ty khai thác bình quân 15.000 tấn mủ, nhiều năm liền về trước kế hoạch sản lượng và hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao. Là đơn vị đi đầu trong thực hiện đổi mới công nghệ, ứng dụng tiến bộ kỹ thuật, công ty đã có 6 năm liên tục là thành viên Câu lạc bộ 2 tấn/ha; đồng thời cũng là đơn vị đầu tiên của VRG đầu tư ra nước ngoài làm ăn có lãi.

Năm 2020 mặc dù gặp nhiều khó khăn chung do dịch bệnh Covid-19 và diễn biến thời tiết bất lợi, tuy nhiên công ty vẫn gặt hái nhiều thành công. Sản lượng khai thác đạt 19.450 tấn mủ, vượt 2.030 tấn so với kế hoạch VRG giao, năng suất bình quân đạt trên 2,1 tấn/ha, tăng 0,15 tấn/ha so với năm 2019. Tổng doanh thu đạt 598 tỉ đồng (vượt 7% kế hoạch), lợi nhuận sau thuế đạt hơn 80 tỉ đồng (vượt 185% kế hoạch), tiền lương bình quân đạt 7 triệu đồng/người/tháng. Tỷ lệ chia cổ tức đạt 8,1% (vượt 305% kế hoạch đề ra).

Đi giữa những hàng cây cao su xanh ngút ngàn, gặp gỡ công nhân người Lào, nghe họ nói, thấy họ làm, chúng tôi biết được rằng, Cao su Việt Lào đã có những đóng góp rất lớn cho địa phương nơi đây.

Công ty đã góp phần hồi sinh huyện Bachiang từ một vùng đất hoang hóa, người dân sống theo tập quán du canh, du cư, đất rộng người thưa, đến nay đã phủ lên mình chiếc áo xanh đầy tiềm năng cho phát triển kinh tế, trở thành một trong những huyện có thu nhập trung bình cao có thể tự chủ về kinh phí hoạt động. Công ty tạo công ăn việc làm cho hơn 2.333 người lao động huyện Bachiang và huyện Sanasumbun, tỉnh Champasak với mức lương ổn định, bình quân 2,5 - 3 triệu kíp (tương đương từ 6,7 - 8 triệu đồng/người/tháng).

Không chỉ là thu nhập, công ty còn thực hiện đầy đủ chế độ cho người lao động, tổ chức lễ tết truyền thống cho công nhân người Lào. Những cá nhân người Lào điển hình trong lao động sản xuất luôn được tạo điều kiện để phát triển lên các cấp quản lý.

Với những thành tích vượt trội, dẫn đầu về năng suất, chất lượng, đi đầu trong ứng dụng khoa học kỹ thuật trong lao động sản xuất, triển khai có hiệu quả các phong trào thi đua, hiệu quả sản xuất kinh doanh năm sau cao hơn năm trước, Cao su Việt Lào được lãnh đạo VRG đánh giá là mô hình đầu tư kiểu mẫu của VRG tại nước ngoài.

Đặc biệt, dự án của công ty phát triển đến đâu là đi kèm với việc xây dựng cơ sở hạ tầng, chùa chiền để phục vụ người lao động và người dân địa phương. Công ty đã xây dựng 22 dãy nhà ở cho công nhân trị giá gần 28 tỉ đồng, xây dựng 50 căn nhà kiểu mẫu tại Nông trường Bachiang IV để di dời Bản Đôn và Thông Chăn trị giá hơn 5,4 tỉ đồng. Trong 16 năm qua, công ty quyên góp cho đồng bào bị bão lụt tại tỉnh Champasak và Atapư với số tiền trên 2 tỉ đồng. Hằng năm trao tặng 30 - 50 suất học bổng trị giá hàng chục triệu đồng cho thủ đô Vientiane và tỉnh Pakse...

Ông Som But Takun, Chủ tịch huyện Bachiang, nhấn mạnh: “Trước đây 90% dân số của huyện Bachiang chủ yếu là trồng trọt sinh sống qua ngày, mức thu nhập bấp bênh. Nhưng từ khi Cao su Việt Lào đến đây đã tạo công ăn việc làm ổn định cho bà con, với mức thu nhập cao hơn trước và hướng dẫn bà con phát triển kinh tế gia đình. Nhờ đó, huyện Bachiang nay không còn là huyện nghèo mà trở thành điểm sáng của tỉnh Champasak. Hằng năm công ty đóng 3,8 tỉ kíp (chiếm 30% trong tổng thu ngân sách của huyện) vào ngân sách. Ngoài ra, công ty còn làm nhà cho công nhân ở, xây dựng hệ thống cơ sở hạ tầng, đường sá, chùa chiền, trường học, không chỉ công nhân công ty được hưởng lợi mà người dân trên địa bàn cũng được thụ hưởng từ những công trình này. Chúng tôi rất biết ơn vì những gì Cao su Việt Lào đã làm cho địa phương. Có thể khẳng định rằng, công ty đã góp phần giúp huyện phát triển như hôm nay”.

Hiện nay, trong công ty có 40 - 50 cặp vợ chồng Việt - Lào. Đây cũng là một điểm rất đặc biệt khi cao su là nơi se duyên cho các cặp đôi. Họ tìm hiểu, kết duyên chồng vợ và cùng xây dựng cuộc sống ấm no hạnh phúc trên đất nước hoa Chăm pa.